4
ئۆزبېك يېزىسىدىكى ئىجتىمائىي يۆتكىلىش ۋە ئۇنىڭغا تەسىر كۆرسەتكەن ئامىللار توغرىسىدا
ئىسلام دىنىدىكى ۋەخپە تۈزۈمى ۋە ئۇنىڭ ئۇيغۇر جەمئىيىتىگە بولغان تەسىرى توغرىسىدا
دۇنخۇاڭدىن تېپىلغان قەدىمىكى ئۇيغۇر تىلىدىكى ئەسەر «بۇدساتۋا چاريامارگا» توغرىسىدا
يۇقىرى ساپالىق دىكتورلارنى يېتىشتۈرۈش دەۋر تەرەققىياتىنىڭ تەلىپى
يېڭىچە بازارلاشتۇرۇش شارائىتىدا شىنجاڭنىڭ جامائەت مۇلازىمىتى ئەھۋالى توغرىسىدا مۇلاھىزە
«ئۇيغۇر تىلىنىڭ ئىزاھلىق لۇغىتى»نىڭ تۈزۈلۈشى ھەققىدە قىسقا تەھلىل
ھازىرقى زامان ئۇيغۇر تىلىدىكى قوشما ئىسىملار ۋە ئۇلارنىڭ ياسىلىش ئالاھىدىلىكى توغرىسىدا مۇلاھىزە
ئېلىمىزدىكى ئۆزبېك مىللىتىنىڭ نۆۋەتتىكى تىل مەدەنىيىتى توغرىسىدا قىسقىچە تەتقىقات
ئۇيغۇر ئەنئەنىۋى بىناكارلىقىدىكى بېزەكچىلىك سەنئىتى توغرىسىدا
ئۇيغۇر ئەدەبىياتىدىكى «قۇم بېسىش» سۇژىت تىپى ۋە ئۇنىڭ مەدەنىيەت قاتلىمى ھەققىدە
ئۇيغۇرلارنىڭ مەدەنىيلىكى ئەنئەنىسى ۋە ئۇنىڭ زامانىدىكى ئەھمىيىتى
ھازىرقى زامان ئۇيغۇر تىلىدىكى ئالاھىدە بىر جۈملە تىپى-زىچ جۈملىلەر ھەققىدە مۇلاھىزە
چىڭ سۇلالىسىنىڭ دەسلىپىدىكى جەنۇبىي شىنجاڭ رايونىدىن ئېلىنغان ئاشلىق بېجى ھەققىدە
«بەش تىللىق مانجۇچە لۇغەت»نىڭ دۆلەت ئىچى ۋە سىرتىدىكى تەتقىقات ئەھۋالى
«قىزىل راۋاقتىكى چۈش» رومانىدىكى تىل-ھاقارەت سۆزلىرىنىڭ تەرجىمىسى توغرىسىدا
يىپەك يولى ۋە ئۇيغۇر بازارلىرى
كېرىيە - نىيە - چەرچەن شېۋىسىدىكى سوشۇق تاۋۇشلارنىڭ فونتېكىلىق ئۆزگىرىشى ھەققىدە
«دىۋانى ناقىس»تىكى رادىف ھەققىدە
ئېكولوگىيەلىك رايون قۇرۇشنىڭ قانۇنىي كاپالىتى توغرىسىدا
شىنجاڭ ھەر مىللەت خەلقىنىڭ ئېلىمىزنىڭ ياپون باسقۇنچىلىرىغا قارشى ئۇرۇشىغا قوشقان تارىخىي تۆھپىلىرى ئۈستىدە يېڭى ئىزدىنىش
«ئۇيغۇر تىلىغا چەتتىن كىرگەن سۆزلەرنىڭ ئىزاھلىق لۇغىتى»دە سۆزلەرنى ئىزاھلاش مەسىلىلىرى
«تارىخى رەشىدىي» ۋە ئۇنىڭ تىل ئالاھىدىلىكى ھەققىدە قىسقىچە مۇلاھىزە
ئالىي مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرىدا سوتسىيالىستىك يادرولۇق قىممەت قارىشىنى تۇرغۇزۇشنىڭ ئەھمىيىتى توغرىسىدا
مۇھەررىلەرنىڭ «زامانىۋى مەدەنىيەتنى يېتەكچى قىلىش»تىكى رولى ئۈستىدە دەسلەپكى مۇلاھىزە
ئابدۇرېھىم ئۆتكۈرنىڭ ھاياتى ۋە ئىجادىيەت يولى
ئۇيغۇر ئەنئەنىۋى دېھقانچىلىق سايمانلىرىنىڭ ئالاھىدىلىكلىرى ۋە تەرققىياتى ھەققىدە
قومۇل شەھىرى يەر ناملىرىدا ئەكس ئەتكەن تىل ئامىللىرى ھەققىدە
شىنجاڭ مىللىي كارخانىلىچىلىقنىڭ كەلگۈسى تەرەققىياتىغا نەزەر
چەرچەن شېۋىسىنىڭ بىر قىسىم ئالاھىدىلىكلىرى توغرىسىدا دەسلەپكى تەھلىل
تارقىتىش ئىلمى نۇقتىسىدىن ئۈندىدارنىڭ ئۇيغۇر ئىستۇدېنتلارغا بولغان تەسىرى توغرىسىدا ئىزدىنىش
جەنۇبىي شىنجاڭ يېزىلىرىدىكى ئۇيغۇر يېزا ئېشىنچا ئەمگەك كۈچلىرىنىڭ شەكىللىنىشىدىكى سىياسەت ئامىللىرى توغرىسىدا
جۇڭگوچە ئالاھىدىلىككى ئىگە قانۇن ئىدارە قىلىدىغان دۆلەت قۇرۇشنىڭ ئاساسىي ئىستىراتېگىيەسى توغرىسىدا مۇلاھىزە
مائارىپ-مىللەتنىڭ روناق تېپىشىنىڭ مۇقەررەر يولى
ئۇيغۇر تىياتىر سەنئىتىدىن زوقلىنىشنىڭ ئالاھىدە ئەھمىيىتى توغرىسىدا
مەسۇم تاران خاراكتېرىدىكى ئۇيغۇر پىسخىكىسى -ئالىمجان ئىسمايىلنىڭ «يىگانە دۇنيا» رومانى ئۈستىدە ئويلىغانلىرىم
تىل تەسىرى ۋە ئۇيغۇر تىلىدىكى كىرىندى ۋە ئۆتنە سۆزلەرگە مۇئامىلە قىلىش مەسىلىلىرى
ئۇيغۇرلاردىكى نىكاھتىن ئاجرىشىش ھادىسىسىنىڭ سەۋەبى ۋە ئۇنى ئازايتىش يوللىرى
شائىر ئۆزىنى يازىدۇ-چىمەنگۈل ئاۋۇت شېئىرلىرى ھەققىدە دەسلەپكى ئىزدىنىش
ئالىي مەكتەپ كۇتۇپخانا مەدەنىيىتى ئۈستىدە دەسلەپكى مۇلاھىزە
ئاز سانلىق مىللەتلەر قەدىمكى ئەسەرلىرىنى يىغىش، نەشرگە تەييارلاش ۋە دەۋر ئۈچۈن خىزمەت قىلدۇرۇش توغرىسىدا
شىنجاڭدىكى مازارلارنىڭ بىناكارلىق ئالاھىدىلىكى ئۈستىدە تەتقىقات
خەنزۇ تىلىدىكى سىرلىق سان «ئۈچ»نىڭ تارىخىي-مەدەنىيەت مەنىسى ۋە ئۇنىڭ ئۇيغۇرچە تەرجىمىسى توغرىسىدا
ئۇيغۇر بالىلار ئىلمىي فانتازىيەلىك ئەدەبىي ئەسەرلىرىدىكى مىللىي ئالاھىدىلىك ۋە ئۇنى تەتقىق قىلىشنىڭ زۆرۈرىيىتى
ئۇيغۇرلارنىڭ كۇتۇپخانىچىلىقى
لۇشۈن ئەسەرلىرىنىڭ ئۇيغۇرلارغا تونۇشتۇرۇلۇش ۋە تارقىلىش جەريانى
خەلق تۇرمۇشىنى ياخشىلاش پارتىيە، ھۆكۈمەت خىزمىتىنىڭ چىقىش نۇقتىسى
ئالىي مەكتەپلەر ئوقۇش تەۋەلىكىنى باشقۇرۇش خىزمىتىدە ئادەمنى ئاساس قىلىش ئىدىيەسىنى تۇرغۇزۇشى لازىم
يېقىنقى زاماندىكى رۇسىيە تاتارلىرىنىڭ شىنجاڭدىكى مائارىپچىلىق ھەرىكىتى ۋە ئۇنىڭ تەسىرى
ئالىي مەكتەپ ئىلمىي ژۇرناللىرىنىڭ ئىجتىمائىي ئورنى ۋە ئۇنىڭغا قويۇلىدىغان تەلەپلەر
ئاز سانلىق مىللەت كادىرلىرىنىڭ شىنجاڭنىڭ ھالقىما تەرەققىياتىنى ئەمەلگە ئاشۇرۇشتىكى مەسئۇلىيىتى ۋە بۇرچى توغرىسىدا